ශ්‍රී ලාංකිය ජනාධිපතිවරණයන්ට තරඟ කළ කාන්තාවෝ - 04 (1982-2024)

අජන්තා පෙරේරා

වර්ෂ 1963 මැයි මස 5 වන දින හෝමාගමදී උපත ලද ආචාර්ය අජන්තා පෙරේරා මහත්මිය පවුලෙහි වැඩිමල් දියණිය වූවාය. නවය ශ්‍රේණිය දක්වා විශාඛා විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ලැබූ ඇයට තානාපතිවරයකු වූ පියාගේ ස්ථාන මාරුවත් සමඟ ඉන්දියාවට යාමට සිදුවිය. පසුව චෙන්නායිහි ගුඩ්ෂෙපර්ඩ් විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය හැදෑරූ ඇය උසස් අධ්‍යාපන කටයුතු එංගලන්තයෙහි විශ්වවිද්‍යාලයකින් සිදු කරන ලදි. එහිදී ජීව රසායනික විද්‍යාව සහ කායික විද්‍යාව පිළිබඳ උපාධිධාරිනියක ලෙස ලංකාවට පැමිණි අජන්තා පෙරේරා මහත්මිය කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙහි සහාය කථිකාචාර්යවරියක් ලෙස සහ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයෙහි ජීව විද්‍යා අධ්‍යයන අංශයෙහි සහාය කතිකාචාර්යවරියක් ලෙස කටයුතු කරන ලදි. විවාහයෙන් පසු ශිෂ්‍යත්වයක් ලබාගෙන ජර්මනිය බලා පිටත් වූ ඇය පරිසරය පිළිබඳ පශ්චාත් උපාධිය සහ ආචාර්ය උපාධිය සම්පූර්ණ කරනු ලැබුවාය. 1992දී පෙරළා සිය මවුරටට පැමිණි ඇය, ශ්‍රී ලංකාවෙහි කසළ ගැටලුව පිළිබඳව කතිකාවතක් සමාජය තුළ නිර්මාණය කරන්නට සමත් විය. එහිදී Recycle යන ඉංග්‍රීසි යෙදුමෙහි සිංහල යෙදුම වන ප්‍රතිචක්‍රීකරණය යන වචනය සොයාගැනීමේ ගෞරවය හිමිකර ගැනීමට ඇය සමත් විය. මේ අතරතුර කාලයේදී ඇය කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයෙහි ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්යවරියක ලෙස වැඩ කටයුතු කළ අතර, ඇගේ සමාජයීය කටයුතු හේතුවෙන් විවිධ වූ වාරණය කිරීම්වලට ලක් වීමටද ඇයට සිදුවිය. කැළි කසළ ගැටලුව පිළිබඳව ක්‍රියාකාරී සාමාජිකාවක් වූ ඇය නිරන්තරයෙන්ම නගර සභා ප්‍රාදේශීය සභා සමඟ එක්වී කටයුතු කළ තැනැත්තියකි. මෙලෙස දේශපාලනික ධූරාවලියෙහි විවිධ මට්ටම්වල ආයතන සමඟ ගැටුණද පක්ෂ දේශපාලනය කෙරෙහි උනන්දුවක් නොදැක්වූ ඇය දිගින් දිගටම පාරිසරික ක්‍රියාකාරිනියක් ලෙස කටයුතු කළාය. කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයෙහි ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වූ ඇය ධීවර අමාත්‍යාංශයෙහි ධීවර නිවාස සකසන ව්‍යාපෘතියෙහි ව්‍යාපෘති අධ්‍යක්ෂ ලෙස තේරී පත්විය. සිය ධුර කාලය තුළ ධීවර නිවාස 23 000ක් පමණ සැකසීමට ඇය කටයුතු කළාය. චම්පික රණවක මහතා පාරිසරික අමාත්‍ය ධුරය දරන කාලයේ දී ඔහුගේ ඉල්ලීමක් මත පාරිසරික අමාත්‍යතුමන්ගේ උපදේශිකාව ලෙස කටයුතු කිරීමටද ඇයට වරම් හිමි විය. මෙලෙස වක්‍රාකාරයෙන් දේශපාලනයත් සමඟ ගැටුණු ඇය, නැවත වසර පහක පමණ කාලයක් විදෙස් විශ්වවිද්‍යාලයක මහාචාර්යවරියක් ලෙස කටයුතු කළාය. 2018 වර්ෂයේදී නිවාඩුවක් ගත කිරීමට ලංකාවට පැමිණි ඇයගේ අවධානය යොමු වූයේ එකල පාර්ලිමේන්තුව තුළ උද්ගතව තිබූ අර්බුදකාරී තත්ත්වයන් පිළිබඳවය. ඒ වන විටත් රටට, ජනතාවට සේවය කිරීමේ තදබල ආශාවක් ඇගේ සිත තුළ මෝදු වෙමින් පැවතුණි. එවැනි කාලවකවානුවකදී ඇගේ දියණිය විසින් සිදු කළ ඉල්ලීමෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අජන්තා පෙරේරා මහත්මිය 2019 ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් විය. මේ ආකාරයට ශ්‍රී ලාංකේය සමාජවාදී පක්ෂයෙන් සිය දේශපාලන ජීවිතයට අත්පොත් තැබූ ඇය වසර විස්සකට පසු ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපතිවරණයකට ඉදිරිපත් වූ එකම කාන්තා නියෝජනය ලෙස ඉතිහාසගත විය.

නමුත් දිගින් දිගටම ක්‍රියාකාරී දේශපාලනයේ යෙදුණු ඇය වරක් පර්ල් එක්ස්ප්‍රස් නෞකාව ආශ්‍රිතව සිදුවන පාරිසරික විනාශය පිළිබඳව සිය හඬ අවදි කළාය. ඒ පිළිබඳව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙහි නඩුවක් ගොනු කර ඇය ප්‍රබල දේශපාලනඥයින් සමඟ පවා කරට කර ගැටෙමින් ක්‍රියා කරන ලදි. ඒ සමඟම කරළියට පැමිණි "අරගලය" හමුවේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයෙන් ඉවත් වුණු ඇය ස්වාධීන දේශපාලන ජීවිතයකට අවතීර්ණ විය.

ජායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි.

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම 

ශ්‍රී ලාංකිය ජනාධිපතිවරණයන්ට තරඟ කළ කාන්තාවෝ - 03 (1982-2024)

 ශ්‍රීමා දිසානායක

1943 ජනවාරි මස පළවෙනි දින එල්. පියසේන මහත්මා සහ එම මැතිනියට දාව උපත ලැබූ වජිරා ශ්‍රීමතී ලේනව දිසානායක ප්‍රාථමික සහ ද්විතීයික අධ්‍යාපන‍යෙන් පසු පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙහි කලා යෝග්‍යතා පරීක්ෂණය සමත් වූ අතර, නීති විද්‍යාලයෙහි පළමු වසර දෙවන වසර සහ තෙවන වසර ප්‍රථම පන්තියේ ගෞරව සාමාර්ථයක් සමඟ සමත් විය. නීති විද්‍යාලයෙහි ඉගෙනුම ලබමින් සිටින අතරතුර ගාමිණී දිසානායකයන්ගේ මුණගැසීම ඇගේ ජීවිතයෙහි වැදගත් සිදුවීමක් විය. නීති විද්‍යාලයෙන් ඉවත් වී ගාමිණී දිසානායකයන් සමඟ විවාහ වූ ඇය 1960 අගෝස්තු මස නීතිඥවරයකු ලෙස නිල නොලත් නීතිඥ මණ්ඩලයෙහි සේවයට බැඳුණි. පසුව 1968 දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ සහකාර ඇස්තමේන්තු නිලධාරිනියක ලෙස සේවයට බැඳුණාය.

ගාමිණී දිසානායකයන්ගේ පියා වන ඇන්ඩෲ දිසානායකයන්ගේ ආසනය සහ ගම් ප්‍රදේශය වූ නුවරඑළිය මස්කෙළිය ආසනයෙන් සිය සැමියා මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වන්නට තීරණය කළ පසු සිය රැකියාවෙන් වැටුප් රහිත ඉල්ලීමක් ශ්‍රීමා දිසානායකයන් විසින් ඉල්ලුම් කළද එය ප්‍රතික්ෂේප විය. පසුව රැකියාවට සමුදුන් ඇය සිය හත්මස් බිලිඳා මව ‍ෙවත භාර දී සැමියාගේ ජයග්‍රහණය වෙනුවෙන් වැඩ කටයුතු කිරීමට නුවරඑළිය බලා පිටත් විය.

එහිදී ගාමිණී දිසානායකයන්ගේ ජයග්‍රහණය උදෙසා නුවරඑළිය කාන්තා සංවිධාන එක්කාසු කරගත් ඇය, ඔහුගේ පසුපස සෙවණැල්ලක් මෙන් රැඳෙමින් කටයුතු කළාය. එවර මැතිවරණයෙන් ගාමිණී දිසානායකයන් ජයග්‍රහණය කළ ආසනය ඡන්ද පෙත්සමක් හේතුවෙන් අහිමි විය. මේ නිසා කෙටි කලකින් පැවැත්වීමට තීරණය කළ අතුරු මැතිවරණය වෙනුවෙන් දිවා රෑ වෙහෙසීමට ඔවුන්ට සිදුවිය. එහිදීද සැමියා පසුපස රැඳෙමින් ඔහුට ශක්තියක් වීමට ඇය සැදී පැහැදී සිටියාය.

1994 ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයෙකු ලෙස ඉදිරිපත් ව සිටි ගාමිණී දිසානායකයන්ගේ ඝාතනයත් සමඟ ඉන් පුරප්පාඩු වූ තනතුරට තරග කිරීමට සිදුවූයේ ශ්‍රීමතී දිසානායක මැතිනියට ය. ඇය ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම වළකාලීම සඳහා නෛතික ක්‍රියාමාර්ග පවා ගැනීමට යම් යම් පුද්ගලයින් කටයුතු කර තිබිණි. එවකට කොටි මර්දනය කොට ඒකීය සමෘද්ධිමත් දේශයක් උදා කිරීමේ ඒකායන පරමාර්ථයක් ඇය සතුව තිබිණි. නමුත් එම මැතිවරණයෙන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයට ජයග්‍රහණය කිරීමට හැකි වූයේ එක් ආසනයක් පමණි. ඒ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයට අයත් මහියංගණය ආසනයයි.

ජායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි.

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම 

ශ්‍රී ලාංකිය ජනාධිපතිවරණයන්ට තරඟ කළ කාන්තාවෝ - 02 (1982-2024)

චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග

1945 ජූනි මස 29 වැනි දින උපත ලද චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක මැතිනිය සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ සහ සොලමන් ඩයස් බණ්ඩාරනායක මහතාගේ දියණියක වූවාය. කුඩා කල සිටම දේශපාලනික පරිසරයක හැදී වැඩුණු ඇය පරම්පරාවෙන් ලත් දේශපාලනික පන්නරයෙන් දේශපාලන ගමනට ආභාෂය ලැබීය.

සිය මවගේ ඉල්ලීම පරිදි, 1970හි බලයට පත්වූ සමගි පෙරමුණ රජයෙහි කෘෂිකර්ම සංවර්ධන ඉඩම් අමාත්‍ය හෙක්ටර් කොබ්බෑකඩුව මහතා විසින් පත් කරන ලද ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ කොමිසමේ අධ්‍යක්ෂවරිය ලෙස සේවය කළාය. එය ඇගේ දේශපාලන ජීවිතයෙහි මූලික පියවර ලෙස හැඳින්වීම නිවැරදිය. පසුව 1970 ලෝක ආහාර සංවිධානයෙහි උපදේශකවරියක් ලෙස සේවය කිරීමටද ඇයට වරම් හිමි විය. ජනප්‍රිය නළු විජය කුමාරතුංගයන් සමඟ විවාහ දිවියට එළඹි ඇය, ජනහිතකාමී දේශපාලනයක් උදෙසා සිය සැමියා සමඟ එක්වී බොහෝ සේවාවන් සිදු කළ තැනැත්තියකි. වර්ෂ 1988දී සිදුවූ සිය සැමියාගේ ඝාතනයත් සමඟ දැඩි ලෙස කම්පාවට පත්වූ ඇයගේ දේශපාලන දිවිය සමාප්ත කරනට එම සිදුවීමට නොහැකි විය.

අනතුරුව 1994 වර්ෂයෙහි පැවති මැතිවරණයෙන් බස්නාහිර පළාත් සභාවේ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය නියෝජනය කරමින් බස්නාහිර පළාත් සභාවේ ප්‍රධාන අමාත්‍යවරිය වීමේ වරම හිමි කර ගත්තාය. එහිදී බස්නාහිර පළාතෙහි සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලනික, නෛතික ආදී සෑම පැතිකඩක්ම සංවර්ධනය කිරීමට ඇගේ ධුර කාලය වැය කෙරිණි.

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ නායිකාව ලෙස 1994 මහ මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ ඇය ඉන් ජයග්‍රහණය කරමින් ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවෙනි අගමැතිවරිය බවට පත්විය. එම වසරෙහිම නොවැම්බර් මස 12 වැනි දින පැවති ජනාධිපතිවරණයෙන්ද ජය ලැබූ චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක මැතිනිය ප්‍රථමවරට විධායක ජනාධිපති ධුරයෙහි දිවුරුම් දුන්නාය.

එවකට රට තුළ උද්ගතව තිබූ ප්‍රබල ගැටලුවක් වන ජනවාර්ගික ගැටලුවට විවිධාකාරයෙන් විසඳුම් සෙවීමට උත්සාහ ගත් ඇය අවසානයෙහි කොටි ත්‍රස්තවාදීන්ගේ මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාරයකට ලක්ව අනූනවයෙන් ජීවිතය ගලවා ගැනීමට සමත් විය. ප්‍රහාරයට ලක් වන විටද ඇය 1999 ජනාධිපතිවරණයට අපේක්ෂිකාවක් ලෙස තරග වදිමින් සිටි අතර, ජනාධිපතිවරණයෙහි ජයග්‍රහණය ද තමා වෙතට හරවා ගැනීමට ඇය සමත් විය.

2001 එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය ලත් පරාජයත් සමඟ ඇය ජනාධිපති ධුරයෙහි සිටින අතරතුරම පාර්ලිමේන්තුවෙහි බලය ලබා ගැනීමට විපක්ෂයට හැකි විය. 2004 අප්‍රේල් මස පැවැති මැතිවරණයේදී ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ද උදව් උපකාර සහිතව මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිතුමා යටතෙහි තම ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ගැනීමට කුමාරතුංග මැතිනියට හැකියාව ලැබිණි. 2005 වර්ෂයේදී මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති ධුරයට පත්වීමත් සමඟ කුමාරතුංගවරුන්ගේ පාලනය එලෙස අවසන් විය.

නමුත් දිගින් දිගටම රටෙහි දේශපාලනික සිදුවීම් ආශ්‍රිතව පුවත් මවන්නට සමත් ප්‍රබල දේශපාලනික කාන්තා ප්‍රතිරූපයක් වශයෙන් අදටත් චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග මැතිනිය හැඳින්විය හැකිය.

ජායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරෙනි.

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම

ශ්‍රී ලාංකිය ජනාධිපතිවරණයන්ට තරඟ කළ කාන්තාවෝ-01 (1982-2024)

 සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක

සිරිමාවෝ රත්වත්තේ, වර්ෂ 1916 අප්‍රේල් මස 17 වන දින මහනුවර බාන්ස් රත්වත්තේ දිසාවට සහ මහවෙලතැන්න වලව්වේ රොසලින් මහවෙලතැන්න කුමාරිහාමිට දාව වැඩිමහල් දියණිය ලෙස උපත ලැබුවාය. බළන්ගොඩ පහළ බාලාංශයෙන් මූලික අධ්‍යාපන ලැබ රත්නපුරයේ ෆර්ගියුසන් උසස් පාසලට ඇතුළත් වී ඉන් අනතුරුව කොළඹ ශාන්ත බි‍්‍රජට් කන්‍යාරාමයෙන් අධ්‍යාපනය ලැබූ ඇය වර්ෂ 1940දී සොලමන් ඩයස් බණ්ඩාරනායක සමඟ යුග දිවියට එළඹියාය. දේශපාලන ජීවිතයට අත්පොත් තැබීමට පෙර සිටම ලංකා මහිලා සංගමයත් සමඟ එක්ව සමාජ සේවා කටයුතු සිදු කළ තැනැත්තියක් ලෙස සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය හැඳින්වීම නිවැරදිය. දේශපාලනික වශයෙන් කාර්යබහුල ජීවිතයක් ගත කළ ඇගේ සැමියා අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයෙහි දිවුරුම් දීමට මත්තෙන් වෙඩි පහරකින් මියයන ලදි. ඔහුගේ අභාවයත් සමඟ අර්බුදයට යමින් තිබූ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයෙහි නායකත්වය සියතට ගත් ඇය දේශපාලන පක්ෂයක ප්‍රථම නායිකාව වශයෙන් ඉතිහාසගත විය.

1960 මැතිවරණයෙන් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ලත් ජයග්‍රහණයත් සමඟ 1960 ජූලි මස 21 වන දින ලොව ප්‍රථම අගමැතිනිය වීමේ භාග්‍ය හිමි කර ගැනීමට ඇය සමත් විය. එසේ පළමු ධුර කාලය තුළ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය සම්මේලනයට සහභාගි වීමට වරම් ලත් ඇය පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය සමුළුවකට සහභාගි වූ ප්‍රථම රාජ්‍ය නායිකාව වීමේ අවස්ථාව ද හිමි කර ගත්තාය.

පසුව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, ලංකා සම සමාජ පක්ෂය සහ කොමියුනිට්ස් පක්ෂය හා එක්සත් පෙරමුණෙහි නායකත්වය ද සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය විසින් හෙබවීය. 1970 මැයි 21 වන දින පැවැති මහ මැතිවරණයෙන් වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ලබාගනිමින් විශිෂ්ට ජයග්‍රහණයක් අත්කර ගැනීමට මැතිනියට හැකි විය.

සිය දෙවන ධුර කාලය තුළ බණ්ඩාරනායක අනුස්මරණ අන්තර්ජාතික සම්මන්ත්‍රණ ශාලාව ඉදිකිරීම ඇරඹීම, ආර්ථික ස්වාධීනත්වය සහ ආර්ථික වර්ධනය අරමුණු කරගත් පස් අවුරුදු සැලැස්මක් ඉදිරිපත් කිරීම, රාජ්‍ය චිත්‍රපට සංස්ථාව ස්ථාපිත කිරීම ඇතුළු බොහෝ කාර්යයන් ඇය විසින් ඉටු කරන ලදි. 1977දී ලද පරාජයත් සමඟ ප්‍රජා අයිතිය පවා අහිමි වූ ඇය 1994 වර්ෂයේදී සිය දියණිය වන චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ ජයග්‍රහණයත් සමඟ නැවත අග්‍රාමාත්‍ය ධුරයට පත් විය. 2000 වර්ෂයේදී සිය ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වන සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය 2000 ඔක්තෝබර් මස 10 වැනි දින මෙලොවින් සමුගත්තාය.

ජායාරූප අන්‍තර්ජාලය ඇසුරිනි.

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම

කාන්තාවන්ට වැළඳෙන මානසික රෝග

නීරෝගී මනසක් යනු මානවයා සතු උතුම් දායාදයකි.මනස රෝගී වීමෙහි අවසාන ඵලය මානසික රෝග ලෙස හඳුන්වයි.බොහෝ කායික රෝගී තත්ත්වයන්ට මූලික පදනම සැපයෙන්නේ ද මානසික රෝගී තත්ත්වයන් හේතුවෙනි. වර්තමානයෙහි පවත්නා සමාජ, සංස්කෘතික සහ ආර්ථික බලපෑමත් සමඟ මානසික රෝගාබාධයන් ඇතිවීම සුලබ ය. මානසික රෝගී තත්ත්වයන්හි ගොදුරු බවට පත්වීම ස්ත්‍රී පුරුෂ දෙපාර්ශ්වයටම පොදු කාරණාවකි.නමුත් පුරුෂ පාර්ශ්වයට සාපේක්ෂව කාන්තාවන් මානසික රෝගී තත්ත්වයන්ට ගොදුරු වීමේ ප්‍රවණතාවය ඉහළය. වර්තමානය වන විට වයස් භේදයකින් තොරව කුඩා දැරිවියන්ගේ සිට වැඩිහිටි කාන්තාවන් දක්වාම විවිධාකාරයෙහි මානසික රෝගයන්ගේ ගොදුරු බවට පත්වී ඇත.තමා කිසියම් මානසික රෝගී තත්ත්වයකින් පෙළෙන බව පවා නොදැන ජීවිතයට සමුදුන් කාන්තාවන් ද සිටියි.  තමාගේ මෙන්ම සමීපතමීන්ගේ නිරෝගී පැවැත්ම උදෙසා කාන්තාවන් වැඩි වශයෙන් මුහුණ දෙන්නා වූ මානසික රෝගී තත්ත්වයන් කිහිපයක් පිළිබඳව පහත කරුණු කාරණා ඔබට ඉවහල් වනු ඇත.

 

හිස්ටීරියා/මායා රෝගය.

හිස්ටිරියා යනු අඩු පෞරුෂයක් සහිත පුද්ගලයින්ට වැළදෙන්නා වූ මානසික රෝගයකි. කලු කුමාර දිෂ්ටිය,තනිකම් දෝෂය ලෙස ගැමියන් අතර හිස්ටීරියා රෝගී තත්ත්වය ප්‍රචලිතව පව්තියි. මෙම රෝගී තත්ත්වය කාන්තාවන්ට පමණක් වැළඳෙන රෝගී තත්ත්වයක් ලෙස අතීතයේදී හැඳින්වුවද එය පුරුෂයන්ටද වැළදෙන බව වර්තමානයෙහි සොයා ගෙන ඇත.නමුත් පුරුෂ පාර්ශ්වයට සාපේක්ෂව හිස්ටීරියා රෝගයට  කාන්තාවන් ගොඳුරුවීමේ ප්‍රවණතාවය ඉහළය. හිස්ටිරියා රෝගීන් තම සිතෙහි පවත්නා යම්කිසි ආශාවක් ඉටුකර ගැනීමට විවිධ වූ චර්යාවන් පෙන්නුම් කරයි. බැලූ බැල්මට මෙය ව්‍යාජ රංගනයක් සේ පෙනුනද එය මෙම රෝගී තත්ත්වයෙහි ස්වභාවය වේ. මෙහි රෝගී ලක්ෂණ ලෙස,

අතපය දරදඬු වීම.

හඬ නගා කෑ ගැසීම. ( ඇතැම් විට වෙනත් භාෂාවකින් කෑ ගැසීම සිඳුකරයි.)

මතකය දුර්වල වීම.

වමනය සහ ක්ලාන්ත ගතිය.

මුසා බස් පැවසීම.

ආවේගශීලී වීම.

යථාර්ථයට පටහැනි ක්‍රියාකාරකම් සිදුකිරීම. ආදිය දැක්විය හැකිය. යම් පුද්ගලයෙකු , විශේෂයෙන් කාන්තාවන් මෙවැනි රෝගී ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන විට අප සමාජය පුරුදුව සිටිනුයේ මිථ්‍යා ඇදහිලි විශ්වාස පසුපස හඹා යෑමටය. නමුත් මෙවැනි අවස්ථාවකදී කළ යුතු නිවැරදිම දෙය වනුයේ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු වීමය.

 

පෙර/පසු ප්‍රසව විශාදය

දරු උපතින් පසුව මවට ඇතිවන විශාදය තත්ත්වය මේ නමින් හඳුන්වයි. ඇතැම් අවස්ථාවන්හිදී දරු උපතට පෙරද මවට විශාදය තත්ත්වයන් ඇතිවිය හැකිය. මෙය වැදුම් ගෙයි සන්නිය ලෙසද හඳුන්වනු ලැබෙයි. ගර්භනී සමය තුළ සහ දරු උපතකින් පසුව කාන්තාවකගේ ශරීරයෙහි හෝමෝන ක්‍රියාකාරීත්වය වෙනස් වේ.එසේම තමා මෙතෙක් ගත කළ සමාජීය ජීවිතයෙහි විවිධාකාරයේ වෙනස්කම් ඇතිවන අතර ඇතැම් විට ආර්ථික අපහසුතාවයන්ට පවා මුහුණ දීමට සිදුවේ.එවැනි අවස්ථාවන්හිදී කාන්තාවන්ගේ මානසික වශයෙන් සිදුවන්නා වූ වෙනස්කම් හේතුවෙන් පසු ප්‍රසව විශාදය ඇතිවේ. මෙය සුළු විශාද තත්ත්වයේ සිට උග්‍ර විශාදය දක්වාම වර්ධනය විය හැකිය. මෙහිදී,

දරුවා ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හෝ  ඝාතනය කිරීමට උත්සාහ කිරීම.

දරුවා කෙරෙහි තිබෙන්නා වූ අවධානය ගිලිහී යාම.

තමා නරක මවක් යැයි යන හැඟීම ඇතිවීම.

සියදිවි නසා ගැනීමට තැත් කිරීම.

දැඩි තෙහෙට්ටුව.

නිදා ගැනීමේ අපහසුතාවය ඇතිවීම.

දැඩි කෝපය. ආදී රෝග ලක්ෂණයන් පෙන්නුම් කරයි. මෙම විශාද තත්ත්වයන් සෑම කාන්තාවකටම ඇති නොවන අතර ඒ ඒ කාන්තාවගේ පෞරුෂය, හැකියාවන්, දරා ගැනීමේ හැකියාව ආදිය මත එය තීරණය වේ. මෙවැනි මානසික රෝගී තත්ත්වයකට ඔබේ සමීපතමයන් මුහුණ දී සිටී නම් කළ යුත්තේ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කිරීමය.මන්දයත් මෙම රෝගී තත්වය උග්‍ර වීමෙහි අවසාන ඵලය වන්නේ සියදිවි හානි කර ගැනීමට පෙළඹවීම නිසාවෙනි.

 මීට අමතරව,

දරුවා පිළිබඳව පමණක් නොව මව පිළිබඳව ද සැලකිලිමත් වීම.

මවගේ කටයුතු වලට උපකාර කිරීම.

හොඳ නින්දක් සහ පෝෂදායි ආහාර ලබාදීමට කටයුතු කිරීම.

මවගේ කායික මෙන්ම මානසික සුවතාවය ගැන සැලකිලිමත් වීම.

තම සමාජ, ආර්ථික තත්වයන්ට දැරිය හැකි ප්‍රමාණයට දරුවන් කිරීම. ආදිය මඟින් පූර්ව/ පසු ප්‍රසව විශාද තත්ත්වයන් ඇතිවීම අවම කරගත හැකිය.

 

කාංසාව

දැඩි ආවේග සහිත වීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස කාංසාව ඇතිවේ.එකඟ විය නොහැකි හෝ පිළිගත නොහැකි හෝ අප කිරීමට අකමැති දේත් කළ යුතු දේත් අතර ඇති පරස්පර විරෝධීතාව හේතුවෙන් කාංසාව ඇති වේ. ලෝක ජනගහනයෙන් 4%කට පමණ කාංසාව තිබෙන අතර ප්‍රතිශතයක් ලෙස ගත් කළ ඉන් 62%ක් කාන්තාවන්ය. මෙම මානසික රෝගී තත්ත්වය වැළඳුනු කාන්තාවන් කෙරෙන් අධික සබකෝලය, මාරාන්තික අනතුරක් වේ යැයි දක්වන බිය, සාධාරණ හේතුවක් නොමැතිව තමා මරණයට පත්වේ යැයි සිතීම, කැරපොත්තන් ආදී සතුන් කෙරෙහි දක්වන බිය ආදී චර්යාවන් දැකගැනීමට හැකිය. කාංසාවෙහි රෝගී ලක්ෂණ ලෙස,

අතපය වෙවුලීම.

මතක ශක්තියෙහි ගැටලු ඇතිවීම.

අධික විඩාබර බව.

ඒකාග්‍රතාවය බිඳී යාම.

ඇඟ පණ නැතිවීම.

කරකවිල්ල.

අසාමාන්‍ය ආහාර ගැනීමේ පුරුදු.

හුස්ම ගන්නා වේගය වැඩිවීම සහ තදින් හුස්ම ගැනීම.

නොසන්සුන් සහගතභාවය. ආදිය දැක්විය හැකිය. ඇතැම් අවස්ථාවන්හිදී කාංසාවෙහි ධනාත්මක බලපෑම් ද තිබෙන අතර එහි සෘණාත්මක බලපෑමෙන් මිදීමට ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු විය යුතුය .

 

මානසික ආතතිය

මානසික ආතතිය යනු උද්වේගකර චිත්තවේගී තත්ත්වයන් හේතුවෙන් මානසිකව ඇතිවන පීඩාකාරී තත්ත්වයකි.මානසික ආතති තත්ත්වයන් ස්ත්‍රී පුරුෂ දෙපාර්ශ්වයටම ඇති වුවද පුරුෂ පාර්ශ්වයට සාපේක්ෂව ස්ත්‍රී පාර්ශ්වයට ඉන් සිදුවන්නා වූ බලපෑම ඉහළය. නිවෙස , රැකියා ස්ථානය සහ සමාජය තුළ හැසිරෙන විට පුරුෂයන්ට සාපේක්ෂව කාන්තාවන්ට බොහෝ පීඩාකාරී තත්ත්වයන්ට මුහුණ දීමට සිදුවේ. මානසික ආතතිය කෙරෙහි එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මානසික ආතතිය ඇතිවිය හැකිය. සිටින්නා වූ කාන්තාවන් එයට ප්‍රතිචාර දැක්වන්නේ පුරුෂ පාර්ශ්වයට හාත්පසින් වෙනස් ආකාරයෙනි.මෙහිදී කාන්තාවන් උද්වේ ඒක කර නොවන අතර ගැටුම් ඇතිකර ගැනීමට නොයයි.සාකච්ඡා කිරීමෙන් තම ආතතිමය තත්ත්වයන් පහ කරවා ගැනීමට ඔවුන් ප්‍රියතාවයක් දක්වයි. මානසික ආතතියෙහි ලක්ෂණ ලෙස,

හිසකෙස් ගැලවී යාම.

ඔසප් චක්‍රය අක්‍රමවත් වීම.

උදරාබාධ ඇතිවීම.

හිසරදය.

ශරීර වේදනාව.

නොරිස්සුම් සහගත ස්වභාවය.ආදිය හැඳින්විය හැකිය.මානසික ආතතියෙන් පීඩා විඳින්නා වූ පුද්ගලයෙකු වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගැනීම උචිත වන අතර මීට අමතරව,

සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ලබා ගැනීම.

සුවදායී නින්දක් ලබා ගැනීම.

ව්‍යායාම කිරීම.

සැහැල්ලු මානසික තත්ත්වයක් ගොඩනංවා ගැනීම.

විනෝදාංශයක යෙදීම.

සාකච්ඡා කිරීම.

ආදරය දැක්වීම.ආදිය මඟින් ආතතිමය තත්ත්වයන් මඟ හරවා ගත හැකිය.

 

විශාදය

පැහැදිලි කාරණාවක් නොමැතිව කිසියම් පුද්ගලයෙකු කණගාටුදායක සිතුවිලි වලින් වෙලී සිටීම හෝ බලාපොරොත්තු රහිත බවක් ඇතිවීම  විශාදය ලෙස හඳුන්වයි.විශාදය රෝගී තත්ත්වය ද ස්ත්‍රී පුරුෂ භේදයකින් තොරව ඕනෑම අයෙකුට වැළඳිය හැකි වුවද සාපේක්ෂව ඉන් පීඩා විඳින කාන්තාවන්ගේ ප්‍රතිශතය ඉහළ අගයක් ගනියි.විශාදය යනු සුළු කොට සැලකිය හැකි මානසික රෝගී තත්ත්වයක් නොවන බවට ඕනෑ තරම් නිදසුන් සමාජයෙන් අසන්නට දකින්නට ලැබෙයි. සබඳතා බිඳවැටීම, රැකියාවේ ගැටලු, ඇබ්බැහිවීම්, සමාජීය , සංස්කෘතික වශයෙන් එල්ලවන්නා වූ විවිධ පීඩාකාරී තත්ත්වයන් , ආර්ථික ගැටලු ආදිය විශාදය රෝගී තත්ත්වයට මග පාදනු ලැබේ.විශාදයෙහි රෝගී ලක්ෂණ ලෙස,

සති දෙකක් හෝ ඊට වඩා වැඩි කාලයක් පවත්නා අධික දුක.

අධික කේන්තිය.

හුදෙකලාව කාලය ගත කිරීම.

ආශ්‍රිත ගැටලු.

ආත්ම විශ්වාසය හීන වීම.

සියදිවි නසා ගැනීමේ සිතුවිලි පහළවීම.

නින්ද ආශ්‍රිත ගැටලු.

අසුභවාදී සිතුවිලි පහළවීම.

ආහාර අරුචිය.

හිසකෙස් නොපිරීම.

නින්ද ආශ්‍රිත ගැටළු.

බලා ගත්තත් බලාගෙන සිටීම.

තද හිසේ කැක්කුම.

ඇසිපිය හෙලන වාර ගණන අඩුවීම. ආදිය වේ. විශාදයෙහි උග්‍රතම අවස්ථාවේදී රෝගියා සියදිවි නසා ගැනීමට පෙළඹෙන අතර කඩිනමින් ප්‍රතිකාර වෙත යොමු කිරීමෙන් සාමාන්‍ය තත්ත්වයට පත් කර ගත හැකිය.

ඉහත රෝග ලක්ෂණ ඔබ සතුව පවතීනම් ගත යුතු සුදුසුම ක්‍රියාමාර්ගය වන්නේ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු වීමය. එහිදී වෛද්‍යවරයා විසින් නියම කරන ආකාරයට තම කායික, මානසික චර්යා රටාවන් හැඩගස්වා ගනිමින් කලට වේලාවට නිසි මාත්‍රාවෙන් ඖෂධ ලබා ගැනීම සිදුකළ යුතුය. නමුත් හුදෙක් වෛද්‍ය ප්‍රතිකාරයන්ගෙන් පමණක් මානසික රෝග වැළඳීමෙන් ආරක්ෂා වීම හෝ මානසික රෝගී තත්ත්වයන්ගෙන් මිදීමට අපහසුය. ඒ සඳහා පහත ක්‍රියාමාර්ගයන් පිළිබඳව ඔබට සැලකිලිමත් විය හැකිය.

සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ගැනීම.

අතිශය කාර්යයබහුල ජීවිත ගත කරන්නා වූ ඔබට නිසි වෙලාවට, සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර වේලක් ලබා ගැනීම මගහැරී යන අතර එය මානසික රෝගයන්ට අත වැනීමකි. බොහෝවිට කාන්තාවන් නිවසෙහි සියලු වැඩ කටයුතු අවසන් කොට, සියලු දෙනා ආහාර ලබා ගැනීමෙන් පසුව කුමන හෝ ආහාරයක් ලබා ගැනීමට පුරුදු වී සිටියි. එසේත් නොමැති නම් කාර්යබහුල ජීවන රටාවත් සමඟ ක්ෂණික ආහාර ලබා ගැනීමට පෙළඹෙයි. මේ හේතුවෙන් ශරීර ශක්තිය ඌණවීම, චිත්ත ඒකාග්‍රතාවය බිඳී යාම, ප්‍රබෝධමත් බවින් තොරවීම, චින්තන හැකියාව අඩුවීම ආදිය සිදුවිය හැක. එය විවිධ මානසික රෝගාබාධයන්ට අත වැනීමකි. මෙම තත්ත්වයන් මඟ හරවා ගැනීමට,

නිසි වේලාවට ප්‍රමාණවත් පරිදි ආහාර ලබා ගැනීම.

සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර රටාවක් පවත්වා ගැනීම.

ක්ෂණික ආහාර ලබා ගැනීමෙන් වැළකීම.

පිරිසිදු එළවලු, පලතුරු, පලා වර්ග ආදිය ආහාරයට ගැනීම.

සැමන් මාළු, සාඩින් මාළු, ටූනා මාළු වැනි ඔමේගා 3 අඩංගු ආහාර ලබා ගැනීම. (තීරණ ගැනීමේ හැකියාව වර්ධනය වීම.මතක ශක්තිය වර්ධනය වීම.)

කෝපි පානය කිරීම. (මොලය අවදිව තබා ගැනීමට උපකාරී වීම.)

චොක්ලට් ආහාරයට ගැනීම. (චොක්ලට් වල අඩංගු ෆ්ලෙමනොයිඩ් සහ කැෆේන් ප්‍රබෝධමත්භාවය ක්‍රියාශීලී භාවය ඇති කිරීමට උපකාරී වේ. නමුත් ප්‍රමාණය ඉක්මවා භාවිතා කිරීම තුළ වෙනත් රෝගී තත්ත්වයන් ඇති වියහැක.)

හොඳින් ජලය පානය කිරීම. ආදිය සිදුකළ හැකිය.

 

ව්‍යායාම සිදු කිරීම.

පුද්ගල ශරීරයෙහි ක්‍රියාශීලීභාවය තුළ කායික මෙන්ම මානසික ලෙඩ රෝග අවම කරගත හැකිය. මෙහිදී මොලය වෙත ලේ ගමනාගමනය ක්‍රමවත් වන අතර මනාව ඔක්සිජන් සැපයීමෙන් මොළයෙහි සෛල ක්‍රියාකාරීවේ. සතියට දින කිහිපයක් හෝ ව්‍යායාම කිරීමෙන් ශරීරයට පමණක් නොව මනසටද ප්‍රබෝධමත්භාවයක් ගෙන දෙන අතර ඒකාකාරී ජීවන රටාවෙන් මිදී මනස සැහැල්ලු කර ගැනීමට හැකියාවක් ලැබේ. ඒ තුළින් සිතීමෙහි හැකියාවද වර්ධනය වේ. මීට අමතරව යෝග ව්‍යායාම වල නිරත වීමද මානසික රෝගයන්ගෙන් මිදීමට උපකාරී වේ. ව්‍යායාම සිදු කරන විට තම කායික රෝගී තත්ත්වයන් පිළිබඳව සහ වයස පිළිබඳව සැලකිලිමත් වෙමින්  සිදුකළ යුතුය.

 

ආගමික කටයුතුවල නිරත වීම.

නීරෝගී බව උතුම්ම ලාභය ලෙස බුදු දහමේ සඳහන්වේ. බුද්ධ දේශනාවෙහි පමණක් නොව ඕනෑම ආගමක් තුළ කායික සහ මානසික සෞඛ්‍ය උසස් කොට සලකනු ලැබේ. භාවනා කිරීම, යාඥා කිරීම, ගීතිකා ගායනා කිරීම ආදී විවිධ ආගමික වතාවත් වල නිරත වීමෙන් චිත්ත ඒකාග්‍රතාවය ඇතිවන අතර මනස සන්සුන් වේ. ඕනෑම ආගමික ඉගැන්වීමක් තුළ නොකළ යුතු යැයි සඳහන් කරන චර්යා රටාවන්ගෙන් වැළකී කටයුතු කිරීම තුළ මානසික නිදහස ළඟා කරගත හැකිය. එතුළින් මානසික සුවපත් භාවය උදාවේ.

 

විනෝදාංශයක යෙදීම.

ගෙවතු අලංකරණය, මැහුම් ගෙතුම් සිදු කිරීම, අත්කම් නිර්මාණ සිදුකිරීම, නර්තනයෙහි යෙදීම, ආහාරපාන සැකසීම, සංචාරයෙහි යෙදීම, ඡායාරූපකරණය ආදී නොයෙකුත් විනෝදාංශයන් ඔබේ මානසික පීඩාකාරී තත්ත්වයන් අවම කිරීමට යොදා ගත හැකිය.මීට අමතරව සංගීතය සතුව මානසික රෝග සුව කිරීමේ ප්‍රබල ශක්තියක් පවතීයි. ඒ බව  මනෝවිද්‍යාඥ සහ සංගීතාචාර්ය ඇල් ෆරාබ් සහ රොබට් හෝර්ටන්ගේ පැහැදිලි කිරීම් තුළින් මනාව සනාත වේ. වයස් භේදයකින් තොරව මෙලෙස විනෝදාංශයක් ජීවිතයට සමීප කරගැනීමෙන් පීඩාකාරී ජීවන තත්ත්වයන් මගහරවා ගත හැකිය. එසේම මානසික ඒකාග්‍රතාවය වර්ධනය කර ගැනීම, චිත්ත වේගපාලනය කර ගැනීම ආදියෙහිලා විනෝදාංශයක යෙදීම ඉතාමත් වැදගත් වේ .

 

යහපත් සමාජ සම්බන්ධතා ගොඩනංවා ගැනීම.

යහපත් සමාජ සම්බන්ධතා ගොඩනංවා ගැනීම තුළ ඕනෑම පුද්ගලයෙකුගේ මනසට ධනාත්මක ආකල්ප ඇතුල් වේ. විවිධ මානසික ගැටලුකාරී තත්ත්වයන්ගෙන් පීඩා විඳිමින් හුදෙකලාව වාසය කරන පුද්ගලයෙකු හට යහපත් සමාජ සම්බන්ධතා ඔස්සේ ඒ තත්ත්වයෙන් විදිය හැකිය.මෙහිදී

මිතුරු මිතුරියන් සමග එක්වී චාරිකා යාම.

අන්‍යයන්ට උපකාර කිරීම.

එකිනෙකාගේ ගැටලු හුවමාරු කර ගැනීම සහ විසඳුම් ලබාදීම.

විනෝදාත්මක ක්‍රියාකාරකම් හී නිරතවීම . ආදිය යහපත් සමාජ සම්බන්ධතා ඔස්සේ ලැබෙන්නා වූ ප්‍රතිලාභයන් වන අතර එමඟින් මානසික රෝගී තත්ත්වයන්ගෙන් පෙළෙන්නා වූ පුද්ගලයින් හට යම් සහනයක් ලබා ගැනීමට අවස්ථාව උදාවේ.

 

මත්ද්‍රව්‍ය, දුම්වැටි, මත්පැන් ආදියෙන් වැලකීම.

මත්පැන්, මත්ද්‍රව්‍ය ආදිය කායික වශයෙන් පමණක් නොව මානසික වශයෙන් ද මානවයාට දැඩි බැලපෑම් එල්ල කරයි. ජීවිතයෙහි මුහුණ දීමට සිදුවන්නාවූ විවිධාකාරයේ ගැටලුකාරී, පීඩාකාරී තත්ත්වයන්ට මුහුණ දීම උදෙසා ඇතැම් පුද්ගලයින් මත්ද්‍රව්‍ය, මත්පැන්, දුම් වැටි  ආදිය භාවිතා කරයි.නමුත් ඉන් ලැබෙන්නා වූ ක්ෂණික තෘප්තිය අභිබවා යමින් සිදුවන්නා වූ හානිය අති මහත් ය. එපමණක් නොව මතක ශක්තිය හීන වීම, තීරණ ගැනීමේ හැකියාව අවම වීම, නින්දට බාධා ඇතිවීම, ඉච්ඡාභංගත්වය,  චිත්ත ඒකාග්‍රතාවය නොමැති වීම ආදී මානසික රෝගයන්හී රෝග ලක්ෂණ ඇති වේ. එබැවින් එවැනි හානිදායී ඇබ්බැහිවීම් වලින් තොරව කටයුතු කිරීමෙන් නීරෝගී මනසක හිමිකර ගැනීමට ඔබට හැකියාව ඇත.

ඖෂධීය ප්‍රතිකාරයන්ගෙන් පමණක් සුවය බලාපොරොත්තු නොවී ධනාත්මක, සෞඛ්‍යවත් චර්යා රටා ජීවිතයට එකතු කරගැනීමෙන් කාන්තා ඔබට මානසික සුවතාවයෙන් යුතුව වාසය කළ හැකිය.

 

(ජායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරෙනි.)

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම

Let's Stop punishing children

 

වේවැල් කෝටු නාරං සියඹලා                            අතූ

කිතුල් පොල් ඉරටු වැල් කසඹිලියා               අතූ

මෙහැම ඉපල් මගේ දෑතට      නොපෑයුතූ

ආදරයෙන් තේරුම්  කර දීම                               යුතූ

”‍හැඳි නොගා හදන හොද්දත් ගුටි නොගහා හදන දරුවනුත් එකසේම ගුණාත්මක නොවන බවට ”‍ පැරැණි ජන ව්‍යවහාරයේ කියමනක් ඇත. එකී මුල් බැසගත් කියමන යළි යළිත් සනාථ කරනු වස් දඬුවම යන සංකල්පය  තත්කාලීන සමාජයේ  නැතිවම බැරි දෙයක් බවට  පත්වී හමාරය.නමුදු  හොඳින්  සොයා බලනවිට ප්‍රත්‍යක්ෂ වන කාරණාව නම් එම කියමන  ”‍හැඳි නොගා හදන හොද්දත් නොබලා හදන දරුවනුත් එකසේම ගුණාත්මක නොවන බවට ”‍ නිවැරදි විය යුත බවය. පරම්පරාගතව සම්ප්‍රේෂණය වෙමින් පැමිණි ඉහත කියමන  තම පහසුවට විකෘති ලෙස භාවිතා කරමින්  වැරදි මතයක් සමාජ ගත කර ඇති බව ඉන් පැහැදිලි වේ . ඉහත පිරුලෙහි ”‍නොබලා හැදීම”‍ යනු දඬුවම නොවන වඟ  වියත් පාඨක ප්‍රජාවට පුන පුනා කිව යුතු නැත. එහෙයින් සනාථ වන කාරණාව නම් දරුවන්ට දඬුවම අනුචිත බවය. නමුත් යථාර්තය නම් දඬුවම දරුවන්ට අත්‍යවශ්‍යදැයි පැනයක් නැගුවහොත් අදටත් බොහෝ දෙනාගේ පිළිතුර වනුයේ දරුවට දඩුවම අවශ්‍යයි බවය. නමුත්  1992 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ ළමා ආරක්ෂක ප්‍රඥප්තියට අත්සන් තැබූ  රටවල් 196 අතරට ශ්‍රී ලංකාව ද අයත් බව ඔවුන් නොදන්නවා විය හැකිය. ඉන් රටවල් 134ක් පාසල තුළ ශාරීරික දණ්ඩනය මුළුමනින්ම පාහේ තහනම් කොට ඇත.එම රටවල් අතරින් රටවල් 54 ක පාසල තුළ පමණක් නොව නිවස තුළ ද සිදු වන සියලු‍ම ආකාරයේ  ආකාරයේ ළමා හිංසනයන්  සහමුලින්ම තහනම් කොට ඇත. එක්සත් ජාතීන්ගේ ළමා ආරක්ෂක පප්‍රඥප්තියට අනුව පහර දීම, පමණක් නොව දණගැස්සීම, තල්ලු‍ කිරීම, සිටුවා තැබීම මෙන්ම වාචික හිංසනය, දරුවන්ට ලැජ්ජාශීලී හැඟීමක් ජනනය වන, ඔවුන්ගේ පෞරුෂය කෙළෙසන ඕනෑම ක්‍රියාවක් හිංසනය යටතට අයත් වේ.එසේ නම් අප දරුවන්ට දඩුවම් ලබා දීමේදී සිදු කරනුයේ ද ඉහත ප්‍රඥප්තිය මඟින්  තහනම් කර වූ දෑය. දඬුවම යන්න තහනම් කළ පමණින් ඉහත රටවල් 134 තුළ  අපරාධ වැඩි වූ බවට සංඛ්‍යාත්මක වාර්තා ලැබී නොමැත..එලෙෂ ලෝකයේ බොහෝ රටවල මේ වන විට දරුවන්ට දඬුවම් කිරීම යන්න එකහෙලාම නීතියෙන්  පවා තහනම් කොට තිබෙන බවත් එම රටවල් හා සංසන්දනය කරන විට  දරුවන්ට දඬුවම් කිරීමෙන් ලාංකේය සමාජය ලක් ප්‍රගතියක් නොමැති බවත් අපහට පැහැදිලි වන කරුණකි. 

මෑතක දී වාර්තා වූ සමහර සිදුවීම් දෙස බලන විට අමානුෂික දඩුවම් හේතුවෙන්  පුංචි දරුවන් පීඩාවට පත්වූ අවස්ථා බොහෝමයක් මෙන්ම දඩුවම් කිරීම හේතුවෙන් දරුවන්ගේ  ජීවිතය පවා අහිමි වී පසුතැවීමට ලක් වූ වැඩිහිටියන් පිලිබද පුවත් ද අප හට අසන්නට දකින්නට ලැබුණි.අප දරුවන්ව සමාන කරනුයේ මල් කැකුළු වලට ය.මතු දිනෙක විකසිතව ලෝකය සුන්දර කිරීමට, සුවඳවත් කිරීමට සිටින්නාවු අනාගත පරපුර වන්නේ දරුවන්ය. යම් හෙයකින් පූදින්නටත් පෙර මල් කැකුළක් තළා පෙළා දැමුවහොත් එයට විකසිත වීමට හැකියාවක් නැත.එතැන් පටන් නිර්මාණය වන්නේ අසුන්දර ලෝකයකි. දඩුවම හේතුවෙන් දරුවාට සිදුවන බලපෑම සහ ඒ හේතුවෙන් අනාගතයට සිදුවන බලපෑම ද ඒ හා සමාන ය.එබැවින් දඩුවම යන වචනය පවා දරුවාගේ සවන වැකීම පවා අයෝග්‍ය වන පුංචි මනසට පීඩාවක් ගෙන දෙන ඉතාමත් රළු වචනයක් බව සඳහන් කළ යුතුය.

අප දරුවන්ට දඬුවම් කිරීමෙන්   බලාපොරොත්තු වන්නේ, වැරඳි නිවැරදි කිරීම හෝ  යහමගට පත් කිරීම ය. දරුවන් යහමගට පත් කිරීම යනු හික්මවීම පමණක් නොවන අතර දරුවකුගේ චර්යාව හික්මවීමක් සහිතව ගොඩනැංවීමට නම් දරුවාට මනා පෞරුෂයක් ද තිබිය යුතුය.නමුත් දඬුවම හේතුවෙන් සිදුවන්නේ වේගවත් සංවර්ධන අවධියක පසුවන දරුවාගේ කායික මානසික පෞරුෂය දුර්වල වීමය. දරුවන් යහමගට ගැනීමට යැයි සිතමින් ඔවුනගේ පෞරුෂ වර්ධනයට බාධා එල්ල කරන්නේ නම් වැඩිහිටියන් ගුරුවරුන් දඬුවම මගින් බලාපොරොත්තු වන්නාවූ කාර්යය ඉටු නොවේ. මන්දයත්   දඬුවම් දීමෙන් සිදු වන්නේ දරුවන් දඬුවමට බියෙන් තමන්ගේ වැරදි චර්යාව මතුපිටින් වැඩ පවත්වාගෙන සිටීමයි. නමුත් ඔවුන් සිදුකළ වැරැද්දෙහි බරපතළකම ඔවුන්ට වැටහෙන්නේ  නැත. වැරැද්දට පොලඹවන  ආකල්පය දරුවන් තුළ  ඒ ආකාරයෙන්ම පවතී.එයට හේතුව වන්නේ  දරුවෙකුට තමා කරන ක්‍රියාවක වැරදි නිවැරදිභාවය කිසිවිටකත් තනිව තෝරා බේරා ගැනීමට නොහැකි නිසාවෙනි. 

දරුවන් උපතින් වැරදි චර්යාවන්ට හුරුවන්නේ නැත.ඔහු හෝ ඇය හැදී වැඩෙන සමාජයේ අසන්නට දකින්නට ලැබෙන අත්දැකීම් ඔස්සේ සමාජානුයෝජනය වීම දරුවාගේ පුරුද්දකි. එසේ නම් දරුවන් අත්දැකීම් ලබා ගන්නේ කාගෙන්ද ? දෙමව්පිය වැඩිහිටි ගුරු දෙගුරුන් ගෙන් නොවේද? දරුවන්  හික්මවීම සඳහා දඬුවම උචිත නම් දරුවන් එම අත්දැකීම් ලබා ගත් සමාජ වටපිටාවේ පුද්ගලයින්ට මුලින්ම දඬුවම් කළ යුතු නොවේ ද?. සමාජය පවසන තරමටම දඬුවම සාර්ථක නම් ඔබ දරුවා හට  කුඩා කළ සිට මේ දක්වා ලබාදුන් නේකවිධ දඬුවම් හා සංසන්දනය කර බලන විට ඔහු හෝ ඇය මේ වන විට කිසිදු වැරැද්දක් නොකරන, හොඳ නරක තෝරා බේරා කටයුතු කරන දරුවෙක් වී සිටිය යුතු නෙවේද? අප සැබවින්ම දරුවෙකුගේ වැරදි චර්යාවක් දෙස බලන විට පෙනී යන්නේ එය වැරදි චර්යාවක් නොව දරුවාට වැරදුණු චර්යාවක් බවයි.මන්දයත් දරුවා යනු මෙලොවට අලු‍ත් ජීවියෙකි.ඔවුන් තම ජීවත්වන සමාජයෙන් ඕනෑම ආකාරයෙහි ආකාරයේ අත්දැකීමක් උකහා ගනියි. එහි හරි වැරදි භාවය හොඳ නරක නොදන්නා දරුවා එය එදිනෙදා ජීවිතයේදී භාවිතා කරයි. එනම් එම අවස්ථාවේදී තමන් කළ යුත්තේ කුමක්ද හැසිරිය යුත්තේ කුමන ආකාරයකටද  යන්න තෝරා බේරා ගැනීමට දරුවාට නොහැකි  වීම හේතුවෙන් දරුවා ගත් තීරණයක සෘණාත්මක පැතිකඩකි. මේ හේතුවෙන් සෑම විටම  විටම දරුවකු වැරැද්දක් කළ විට එය වැරදි චර්යාවක් නොව දරුවාට වැරදුණු චර්යාවක් ලෙස සිතා බලා තීරණ ගැනීම දෙමාපිය වැඩිහිටි ගුරුවරුන්ගේ වගකීමක් වේ. ඔබ අප සැම විටම ප්‍රිය වන්නේ ඕනෑම කර්තව්‍යයක් ධනාත්මක ආකාරයෙන් අවසන් වීමට ය . එසේනම් දරුවෙකුගෙ වැරදි චර්යාවෙහි අවසාන ඵලය දඬුවම වැනි ඍනාත්මක දෙයක් වීම පිළිබඳව අප දෙවල් දෙවරක් සිතා බැලිය යුතුය.

එබැවින් දඬුවම වෙනුවට චර්යා නිවැරදි කිරීම  සුදුසුම ක්‍රමය බව මනෝවිද්‍යා උපදේශකවරුන් පවා පවසා ඇත.චර්යා නිවැරදි කිරීමේ දී සිදු වන්නේ , දරුවක් සිදු කළ වැරැද්ද පිළිබඳව ඔහුට හෝ ඇයට වැටහීමක් ලබා දී වැරදි චර්යාවෙන් දරුවා මුදවා ගනිමින් නිවැරදි චර්යාව කුමක්ද යැයි දරුවාට වටහා දීම ය. දරුවා යනු කුඩා කල සිටම සියල්ල ම වටහා ගැනීමට තරම් මානසික ශක්තියක් හිමි ජීවියෙක් බැවින් එම වටහා දීමේ කාර්යය  වුවද ඉතාමත් බුද්ධිමත් සහ විශ්වාසනීය  ආකාරයෙන් සිදුකළ යුතුය.එලෙස  නිවැරදි කළ හැකි ක්‍රම අතර මතක් කර දීම, අවවාද කිරීම, සමාව අයදීම, තහනම් කිරීමක් පැනවීම, කෝපය නිවෙන තුරු හුදෙකලාව සිටීමට සැලැස්වීම, යම් තැනකට වී හුදෙකලා ව තමා කළ ක්‍රියාව මෙනෙහි කිරීමට සැලැස්වීම, නැවැත එවැන්නක් සිදු නොකිරීමට පොරොන්දු කර ගැනීම, තාවකාලික වරප්‍රසාදයක් අහිමි කිරීම, ආදිය ඇතුලත් වේ. 

ඉතිහාසය පිරික්සා බලන විට දඬුවම යන්න ශ්‍රී ලාංකික සමාජයට අයත් කාරණාවක් නොවන බව සෙල්ලිපිවල සඳහන් වන ආකාරයට පැහැදිලි වේ. එනම්  දෙවන විජයබාහු ,වෝහාරිකතිස්ස වැනි රජවරු පඬිවරුන්ට උපදෙස් ලබා ලබාදී ඇත්තේ රාජකීය දරුවන්ට දඬුවම් ලබා නොදීම උචිත බවටය. එලෙස බලන කල විද්‍යාව තාක්ෂණය ආදී සෑම අංශයකින්ම මෙතරම් දියුනුවට පත් ලෝකයක ජීවත්වන අපගේ චින්තනය කොතරම් ප්‍රාථමික මට්ටමක පවතින්නේ දැයි පැහැදිලි වේ.මෙහිදී අප දතයුතු කාරණාවක් නම් අප බටහිර ආධිපත්‍යයට නතු වී සිටි යුගයෙහි බටහිර ජාතීන් විසින් ශ්‍රී ලාංකිකයින් තලා පෙලා පීඩාවට පත් කිරීමට කස පහර ලබාදීම වේවැල් පහර දණගැස්සීම ආදී දඬුවම් ක්‍රම භාවිතා කොට ඇති බවය. එලෙස වෙනත් සංස්කෘතියක් තුළ තිබූ පීඩාකාරී පිළිවෙතක් ලාංකීය සංස්කෘතිය තුළ රෝපණය කොට ගෙන එයට ජලය පොහොර දැමීම ශ්‍රී ලාංකිකයින් වශයෙන් ලැජ්ජා විය යුතු කාරණාවකි. මන්ද යත් බටහිර ජාතීන් විසින් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ ස්වාධීනත්වය කෙළෙසමින් ඔවුනගේ පෞර්ෂත්වය හීන කරවමින් සදාකාලික වහල් ජාතියක් ලෙසට සිංහල ජාතිය තබා ගැනීමට ගත් දඬුවම , අප අපගේ අනාගත පරපුරෙහි විනාශය කරා යෙදවීම නිසාවෙනි. එබැවින් එම සාම්ප්‍රදායික මානසිකත්වයෙන් මිදී නවමු ඇසකින් දරුවන් දෙස බලා පුංචි මල් කැකුළු තලාපෙළා රිදවීමට පෙර දෙවරක් සිතා බැලීම වැඩිහිටි ගුරු දෙගුරුන්ගේ වගකීමකි.

(ජායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි)

එච් . කේ . එස් නවෝදා හඳරාගම

 

ලෙප්ටොස්පයිරෝසිස්

         (මී උණ)

මීට වසර සියයකට පමණ පෙර ජපානයෙහි හා යුරෝපයෙහි විසූ කම්කරුවන් අතර මානව සිඩ්‍රෝමය වේල්ස් නමින් රෝගී තත්වයක් ඉතාමත් දරුණු ලෙස ව්‍යාප්ත වන්නට විය.එම රෝගයෙහි රෝගකාරකය ලෙප්ටොස්පිරා යන නමින් හැඳින්වීය. එතැන් පටන් ඇන්ටාටිකාව හැර සෑම මහද්වීපයකම විසූ ක්ෂීරපායි විශේෂ සියල්ලකගෙන්ම පාහේ ලෙප්ටොස්පයිර හඳුනාගැනීමට හැකිවිය. ක්‍රමයෙන් ලොව පුරාම පුළුල් ලෙස ව්‍යාප්ත වූ ලෙප්ටොස්පයිරෝසිස් නම් රෝගය වර්ෂ 1959 දී කොළඹ ප්‍රදේශයෙහි රෝගියෙකුගේ රුධිරයෙන් සොයාගැනීමත් සමඟ ශ්‍රී ලංකාවේ සෑම ප්‍රදේශයකින්ම පාහේ රෝගීන් වාර්තා වන්නට විය.

ලෙප්ටොස්පයිරෝසිස් යන නාමය ශ්‍රී  ලාංකීය ව්‍යවහාරයට ආගන්තුක වුවද මී උණ, පතල් උණ, වෙල් උණ යන නාමයන් ශ්‍රී ලාංකීය ව්‍යවහාරයට ආගන්තුක නොවේ.මී උණ රෝගී තත්ත්වයෙහි රෝග කාරකය leptospira  වන හෙයින් මෙම රෝගී තත්ත්වය ලෙප්ටොස්පයිරෝසිස් යන නාමයෙන් ද හඳුන්වනු ලැබීය. මී උණ නොහොත් ලෙප්ටොස්පයිරෝසිස් රෝගය ගෝලීය වශයෙන් නිවර්තන සහ අර්ධ නිවර්තන රටවලද ලාංකීය වශයෙන් රත්නපුර, ගාල්ල , කෑගල්ල, මාතර වැනි දිස්ත්‍රික්ක වලද ව්‍යාප්ත වීමේ දැඩි අවධානමක් පවතී. ශ්‍රී ලංකාවේ වසර පුරාම ආසාදිතයින් වාර්තා වුවද මාර්තු සිට මැයි සහ ඔක්තෝබර් සිට දෙසැම්බර් මාසය දක්වා රෝගීන් වාර්තා වීමේ වැඩි ප්‍රවණතාවයක් පෙන්නුම් කරයි. සාමාන්‍යයෙන් ශ්‍රී ලංකාවෙන් වාර්ෂිකව රෝගීන් 6000-8000 අතර ප්‍රමාණයක් වාර්තා වන අතර 2023 වර්ෂයේ මේ වනවිට රෝගීන් අටදාස් පන්සීයක් පමණ වාර්තා වී ඇත.

මෙම රෝගී තත්ත්වය මීයන්, ගවයන් සහ මී ගවයන් වැනි සතුන්ගෙන් මිනිසාට සම්ප්‍රේෂණය වන අතර සතුනගේ ශරීරයේ තිබෙන්නා වූ බැක්ටීරියාව, මුත්‍ර මගින් කුඹුරු, දියකඩිති, ඇළ මාර්ග, කානු , පතල් ආදියෙහි ජලයට එකතු වී මානව ශරීරයෙහි තිබෙන්නා වූ කැපීම්, සීරීම්, තුවාල හෝ ශරීර පටල (ඇස , මුඛය ) හරහා මානව ශරීරයට ඇතුල් වේ. පසුව රුධිර පද්ධතිය හරහා ශරීරයෙහි  සැම අවයවයකටම හානි සිදු කරන අතර විශේෂයෙන්ම වකුගඩු, අක්මාව, පෙනහළු සහ හෘදය ආකර්මණ්‍ය වීමට ද ඉඩකඩ ඇත. මෙලෙස විෂ බීජයට නිරාවරණය වී දින දෙකත් දාහතරත් අතර කාලයකදී අදාළ ආසාදිතයා විසින් රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම්  කිරීම සිදුවේ. මී උණ රෝගයෙහි රෝගී ලක්ෂණ ලෙස උණ, මස්පිඩු වේදනාව, ඇස් රතු වීම, හිස රදය , මුත්‍රා කහ පැහැ  වීම, මුත්‍ර යාම අඩු වීම, වමනය, අප්‍රාණික බව දැක්විය හැකිය. මී උණ ,  ආසාදිතයෙකුගෙන් තවත් ආසාදිතයකුට සප්‍රේෂණය වීම සිදු නොවන අතර නිසි කලට ප්‍රතිකාර නොගතහොත්  වකුගඩු ආබාධ, මෙනින්ජයිටිස් (මොළය සහ සුෂුම්නාව වටා ඇති පටලයේ ප්‍රදාහය), අක්මාව අකර්මණ්‍ය වීම, ශ්වසන සංකූලතා ඇති වීම සහ මරණයට පත්වීමට පවා ඉඩකඩ ඇත. රෝගය ආසාදනය වීමේ අවදානම ඉහළ කණ්ඩායම් අතර කුඹුරු වගුරු බිම්, ඇළ, කානු සහ පතල් ආශ්‍රිත රැකියා වල නියැලෙන   පුදගලයින්  මෙන්ම  ගං වතුර  තත්වයන් හට මුහුණ දෙන පුදගලයින් ද සිටියි.

මේ වන විටත් මී උණ ආසාදනය වළක්වා ගැනීම සඳහා වගකිව යුතු ආයතන මගින් විවිධාකාරයේ ක්‍රියා මාර්ග ගෙන ඇත. ඒ අතර, රෝගය සැදීම වැළැක්වීම සම්බන්ධයෙන්  අවදානම් කණ්ඩායම් දැනුවත් කිරීම (වී ගොවීන්), රෝග නිවාරණය සඳහා ලබාදෙන ප්‍රතිජීවක ඖෂධ කුඹුරු වැඩ ආරම්භ කිරීමට  පෙර සහ එම කාලය අතරතුර බෙදා හැරීම, මාධ්‍ය හරහා ජනතාව දැනුවත් කිරීම ආදිය වේ.

නමුත් රෝගය ආසාදනය වීම වැළැක්වීම සඳහා සාමාන්‍ය ජනතාව වෙතද කිසියම් වූ වගකීමක් ඇත. ඒ අතර,

■           අවදානම්  කණ්ඩායම් රෝගය  වැලැක්වීම පිළිබඳව දැනුවත් වීම.

■           මී උණ යැයි සැක  කලහැකි රෝග  ලක්ෂණ කිසිවක් ඇත්නම් වහාම වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගැනීම.

■           තුවාල සීරීම් ඇත්නම් අපවිත්‍ර  ජලයට බැසීමෙන්  වැලකීම හෝ එම තුවාල ආවරණය  කර ගැනීම.

■           කුඹුරු ආශ්‍රිත ව  වැඩ කටයුතු කිරීමට  ප්‍රථම රෝගය වැළැක්වීමට ලබාදෙන ප්‍රත්ජීවක ඖෂධ ප්‍රදේශයේ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය  නිලධාරි කාර්යාලයෙන් ලබා ගැනීම සහ එම ඖෂධය නිසි කලට නිසි මාත්‍රාව ලබා ගැනීම.

■           ගං වතුර  තත්වයකදී රෝග  ලක්ෂණ ඇත්නම් වහාම වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර  ලබා ගැනීම.

■           කුඩා දිය කඩිති (විශේෂයෙන් කුඹුරු අවට ) වල මසුන් ඇල්ලීමේදී හෝ දිය නෑමෙන් පසු රෝග ලක්ෂණ ඇත්නම් වහාම වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර  ලබා ගැනීම.

■           කුඹුරු සහ වෙල් , දිය කඩිති ආශ්‍රිතව ක්‍රීඩා කිරීමේදී, සරුංගල් යැවීමේදී ප්‍රවේසම් වීම සහ එවැනි ක්‍රියාකාරකමකින් පසුව උන වැලදුනහොත් වහා වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම.  ආදි ක්‍රියා පිළිවෙත් අනුගමනය කිරීම ඉතාමත් වැදගත්ය.

කිසියම් පුද්ගලයෙකුට ඉහත රෝගී ලක්ෂණ පවතී නම් තම ආසාදිතභාවය සැක හැර දැනගැනීම උදෙසා අවශ්‍ය පහසුකම් සහ ප්‍රතිකාර සියලු‍ම රජයේ රෝහල් සහ පුද්ගලික රෝහල් මඟින් මේ වන විටත් සලසා දී ඇත.එබැවින් වෛද්‍ය නිර්දේශ යටතේ ලබාදෙන ප්‍රතිජීවක ඖෂධ නිසි කලට නිසි වේලාවට භාවිතා කිරීමෙන් මාරාන්තික තත්ත්වයට පත් නොවී මී උණ රෝගය නිට්ටාවටම සුව කර ගත හැකිය .

        මෙම රෝගී තත්ත්වය පිළිබඳව  වැඩිදුර විස්තර දැනගැනීමට පහත වෙබ් අඩවි සහ දුරකථන මාර්ග ඔස්සේ හැකියාව පවතී.

වෙබ් අඩවිය : https://www.epid.gov.lk/

දුරකතන අංක : +94-11-2695112, +94-11-2681548

(ජායාරූපය අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි.)

 

එච්.කේ.එස්.නවෝදා හඳරාගම